Η φιλοσοφία του διευθυντηρίου και το ΑΚΕΛ

Ο Νεοκλής Συλικιώτης ισχυρίζεται με το άρθρο του: Δεν είναι κρίση προσφύγων. Είναι τα

αποτελέσματα συγκεκριμένων πολιτικών τα εξής:
“Αναμένουμε λοιπόν από την ΕΕ να πάψει να ενισχύει τις δυνάμεις καταστολής και το τοίχος στα σύνορα που κάνει την Ευρώπη φρούριο, και να αρχίσει να προωθεί άμεσα πολιτικές για έμπρακτη στήριξη των χωρών της Ασίας και της υποσαχάριας Αφρικής. Η ΕΕ έχει χρέος να ενισχύσει την ανθρωπιστική της βοήθεια, τις δυνάμεις διάσωσης των ανθρώπων αλλά ταυτόχρονα να συμβάλλει στην προώθηση αναπτυξιακών πολιτικών στις χώρες των μεταναστών καθώς και να στηρίξει τα κράτη που συνορεύουν με τις χώρες που βρίσκονται σε κρίση. Για να γίνει όμως αυτό απαιτείται πρώτα να αλλάξει η φιλοσοφία του διευθυντηρίου των Βρυξελλών και των χωρών του Βορρά…”

Παρατηρήσεις:

1. Το ΑΚΕΛ αναμένει την απροσδιόριστη έμπρακτη στήριξη από το κεφάλαιο της ΕΕ στις χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Με άλλα λόγια  η αριστερά νέες δυνάμεις με την φωνή Συλικιώτη περιμένει τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής να στηρίξει την Αφρική και την Ασία.

2. Το ΑΚΕΛ με την πυγμή του Συλικιώτη νομίζει ότι το ευρωενωσιακό κεφάλαιο στο ανώτατό του στάδιο, δηλαδή ως ιμπεριαλισμός, έχει χρέος να ενισχύσει την ανθρωπιστική του βοήθεια στον κόσμο. Η εναλλακτική του ιμπεριαλισμού για τον φιλελεύθερο αριστερό λέγεται ανθρωπιστική βοήθεια. Επίσης το χρέος σε αυτή την περίπτωση από που προκύπτει; Με τέτοια ΕΕ από που πηγάζει όποιο χρέος αλλυλεγγύης; Μήπως από τα σαλόνια των Βρυξελλών;

3. Το ΑΚΕΛ επιθυμεί το ευρωενωσιακό κεφάλαιο να συμβάλει στην προώθηση αναπτυξιακών πολιτικών. Η κυπριακή αριστερά των νέων δυνάμεων με άλλα λόγια δεν επιθυμεί νατοϊκές εγγυήσεις αλλά ιμπεριαλιστικές αναπτυξιακές πολιτικές σε Ασία και Αφρική.

4. Το ΑΚΕΛ όμως, από το στόμα του Συλικιώτη, έχει την εντύπωση ότι για να γίνει η σωστή ιμπεριαλιστική προώθηση της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής πολιτικής “απαιτείται πρώτα να αλλάξει η φιλοσοφία του διευθυντηρίου των Βρυξελλών και των χωρών του Βορρά…”. Αν το πρόβλημα είναι απλά η φιλοσοφία του διευθυντηρίου, δηλαδή με άλλα λόγια τα πρόσωπα, γιατί δεν μας λέει κάποιος από την αριστερά νέες δυνάμεις πώς λέγεται αυτή η φιλοσοφία που πρέπει να αλλάξει αλλά επίσης να μας διαφωτίσει και για τον τρόπο της αλλαγής;

5. Κύριε Συλικιώτη, αφού με την φωνή σας εκφράζεται και την αριστερά νέες δυνάμεις, όσο και το λαό που λέτε ότι αντιπροσωπεύετε, τότε το μόνο που έμεινε να λεχθεί από μας είναι:

Σκασμός!

 

Ερωτήσεις ενός εργάτη που διαβάζει

Ποιος έχτισε τη Θήβα την εφτάπυλη;
Στα βιβλία δε βρίσκεις παρά των βασιλιάδων τα ονόματα.
Oι βασιλιάδες κουβαλήσαν τ’ αγκωνάρια;
Kαι τη χιλιοκαταστρεμμένη Bαβυλώνα –
ποιός την ξανάχτισε τόσες φορές; Σε τι χαμόσπιτα
της Λίμας της χρυσόλαμπρης ζούσαν οι οικοδόμοι;
Tη νύχτα που το Σινικό Tείχος αποτελειώσαν,
πού πήγανε οι χτίστες; H μεγάλη Pώμη
είναι γεμάτη αψίδες θριάμβου. Ποιος τις έστησε;
Πάνω σε ποιούς θριαμβεύσανε οι Kαίσαρες;
Tο Bυζάντιο το χιλιοτραγουδισμένο
μόνο παλάτια είχε για τους κατοίκους του;
Aκόμα και στη μυθική Aτλαντίδα,
τη νύχτα που τη ρούφηξε η θάλασσα,
τ’ αφεντικά βουλιάζοντας, μ’ ουρλιαχτά τους σκλάβους τους καλούσαν.

O νεαρός Aλέξανδρος υπόταξε τις Iνδίες.
Mοναχός του;
O Kαίσαρας νίκησε τους Γαλάτες.
Δεν είχε ούτ’ ένα μάγειρα μαζί του;
O Φίλιππος της Iσπανίας έκλαψε όταν η Aρμάδα του βυθίστηκε.
Δεν έκλαψε, τάχα, άλλος κανένας;
O Mέγας Φρειδερίκος κέρδισε τον Eφτάχρονο τον Πόλεμο.
Ποιος άλλος τόνε κέρδισε;

Kάθε σελίδα και μια νίκη.
Ποιος μαγείρεψε τα νικητήρια συμπόσια;

Kάθε δέκα χρόνια κι ένας μεγάλος άντρας.
Ποιός πλήρωσε τα έξοδα;

Πόσες και πόσες ιστορίες.
Πόσες και πόσες απορίες.

(1935)  Μπέρτολτ Μπρεχτ

 

Πηγή: Αγκάρρα

Η ελπίδα σας είναι για να πνίγεται

“Το ευρωπαϊκό όραμα καταρρέει” ισχυρίζεται η κυρία Μαύρου. Μα ακόμα καταρρέει, διερωτάμαι ο φτωχός, ή έχει ήδη καταρρεύσει;

Βλέπετε το πρόβλημα του χρόνου είναι πάντα επίκαιρο, μια ολόκληρη στροφή, ένα διαφορετικό ξύπνημα. Η αριστερά πάντως επιμένει να ξυπνάει από τα δεξιά.

Επίσης σκέφτεται η κυρία Μαύρου ότι πρέπει να λέμε και κάποιες αλήθειες μέσα μέσα… ότι δηλαδή έχουν και κάποιες ευθύνες και οι ΗΠΑ όπως και η Ευρώπη παρακαλώ. Η Ευρώπη όμως ε! όχι η ΕΕ.

Με τέτοια ελπίδα που επιλέγετε να πολιτεύεστε κυρία Μαύρου και κάθε κυρία Μαύρου η ελπίδα θα βουλιάζει μια από τα αριστερά σας και μια από τα δεξιά σας.

Κάντε κάτι εκεί στον Διάλογο γιατί είμαι σίγουρος ότι έχετε πάρει σβάρνα να μας βγάλετε από τα ρούχα μας και έρχεται και λύση, νατοϊκή ε;

Να μην γίνομεν και ρεζίλιν εις την Ευρώπη, όπως λέτε, που πολύ ανήκομεν και κώλον δείχνομεν. 

Τα άχρονα ρετρό της αριστεράς

Τα ρετρό της Χαραυγής έχουν ενδιαφέρον αρχικά ως προς την απουσία όποιας πρόθεσης όσον αφορά  έστω και ένα τόσο δα ίχνος δημοσιογραφικής αναλυτικής αλλά και την ανύπαρκτη έστω παραμικρή ιδεολογική διαλεκτική στόχευση. Αυτό που καταφέρνουν τα ρετρό είναι κατά ένα περίεργο τρόπο μια βίαιη ανάδυση μιας πρωτότυπης ιστορικής αναδρομής που εν τέλει γίνεται μια αντιδιαλεκτική πολιτική παλινδρόμηση χωρίς κανένα χρόνο.

Όταν επισκέπτεσαι για παράδειγμα ένα χώρο (το πατρικό σου, ένα στέκι κτλ) μετά από πολλά χρόνια αναδύονται μνήμες, συναισθήματα, μυρωδιές, η αίσθηση του χρόνου σε σφίγγει, καμία φορά πλατιάζει… Στην περίπτωση τώρα των ρετρό της Χαραυγής ο χρόνος έχει αποκλειστεί από το βίωμα. Όχι μόνο δεν υπάρχει χώρος στην παρουσίαση των ρετρό αλλά επίσης σ’ αυτήν την περίπτωση τα συγκεκριμένα ρετρό λαμβάνουν τον ρόλο εισιτηρίων μιας ιστορικότητας χωρίς το χρόνο, μια παγωμάρα με άλλα λόγια, μια απαγόρευση διαφορετικά της σκέψης αλλά και του βιώματος της ιστορικής σχέσης με τους αγώνες του λαού.

Από την εκμετάλλευση στην «αξιοπρέπεια» και στην «αναγνώριση»: Το κοινωνικό υποκείμενο με όρους ηθικής και εξουσίας

Γράφει ο Θανάσης Αλεξίου

Όλο και συχνότερα τον τελευταίο καιρό το κοινωνικό ζήτημα προσλαμβάνεται με ηθι(κιστι)κούς όρους: με όρους αξιοπρέπειας, αναγνώρισης, τιμιότητας, διαφθοράς κ.λπ. Το γεγονός αυτό εμφανίζει τις κοινωνικές σχέσεις ως προσωπικές σχέσεις με ηθικό υπόβαθρο. Εφόσον τα άτομααποδεχτούν τις ενδεδειγμένες προσωπικές (ηθικές) στάσεις όλα δύνανται να επιτευχθούν. Στο βαθμό που η κοινωνία ορίζεται ως άθροισμα ατόμων και όχι ως σύστημα σχέσεων, η ηθική των ατόμων μπορεί να κάνει και τον καπιταλισμό καλύτερο και ηθικό. Παρόλο που αυτοί οι ηθικές διδαχέςξεκινούν με την εκστρατεία ηθικοποίησης των «επικίνδυνων τάξεων» (τέλη 19^ου αι.), δηλαδή της εργατικής τάξης και είναι μέρος ενός συνολικού εγχειρήματος κοινωνικής πειθάρχησης του πληθυσμού, με την κρίση του κράτους πρόνοιας και την συνακόλουθη ιδιωτικοποίηση του κοινωνικού δεσμού (εμπορευματοποίηση δημόσιων αγαθών) επανέρχεται εκ νέου ένας ηθικός λόγος που συνοδεύεται όμως από την ένταση κοινωνικοποιητικών (κατηχητικών) πρακτικών και πρακτικών ελέγχου του κοινωνικού σώματος. Ο λόγος αυτός διαφοροποιείται ανάλογα με τη θέση των κοινωνικών στρωμάτων που τον εκφέρουν στον κοινωνικό καταμερισμό εργασίας. Αν ο λόγος των νέων κοινωνικών κινημάτων που εκφράζουν τον «ριζοσπαστισμό» μεσοαστικών στρωμάτων, τόσο εξαιτίας της καταναλωτικής συνθήκης (νεωτεριστικοί τρόποι ζωής κ.λπ.)όσο και εξαιτίας της επαπειλούμενης κοινωνικής έκπτωσης διανθίζεται με στοιχεία αντικαπιταλιστικού ρομαντισμού (αντι-παγκοσμιοποίηση, littleisbeautiful, «βιωματική» λογοτεχνία, ethnic-μουσική, «επιστροφή στις ρίζες», οικολογικός ρομαντισμός, κ.λπ.) ο λόγος ακροδεξιών και φασιστικών κομμάτων που εκφράζουν τα παραδοσιακά μικροαστικά στρώματα και τους «νοικοκυραίους» και απειλούνται με προλεταριοποίηση, διανθίζεται με στοιχεία ενός αντιδραστικού ρομαντισμού.

Σε μεγάλο βαθμό η εννοιολόγηση του κοινωνικού ζητήματος με όρους προσωπικής αξιοπρέπειας, και προσωπικής «αναγνώρισης» (όπως A. Honneth κ.ά.) αναφέρεται στις αξίες της προκαπιταλιστικής κοινότητας όπου οι άνθρωποι καθώς ήλεγχαν την εξέλιξη των πραγμάτων εμφανίζονταν ως πρόσωπα (τίμιοι, ειλικρινείς, αξιοπρεπείς κ.λπ.). Στις προκαπιταλιστικές συσσωματώσεις οι κοινωνικές σχέσεις δεν είχαν αυτονομηθεί πλήρως από τα πρόσωπα και συνιστούσαν περισσότερο αυτοσκοπό και λιγότερο μέσον. Ωστόσο ο ορισμός του κοινωνικού ζητήματος σήμερα με αναφορά την κοινότητα (Community) και το αξιακό της σύστημα λειτουργεί ιδεολογικά (αντικαπιταλιστικός ρομαντισμός), επειδή ως διακύβευμα αναδεικνύεται η αποκατάσταση των ατόμων ως προσώπων στο πλαίσιο ενός παρωχημένου συστήματος σχέσεων και όχι η κατάργηση της εκμετάλλευσης.

Η κοινωνία ως «ηθική κοινότητα» (E. Durkheim) που συνέχεται από «συλλογικές αναπαραστάσεις» (ιδέες, θρησκευτικά συστήματα, βιώματα κ.λπ.) (ιδεαλισμός), υποδηλώνει επίσης ότι η διάρρηξη του κοινωνικού δεσμού (ανομία) μπορεί να αρθεί αν ενισχυθούν οι ηθικοί δεσμοί και ενταθούν οι κοινωνικοποιητικές πρακτικές. Από την στιγμή που η εργασία λόγω της μαζικής ανεργίας δεν διασφαλίζει την κοινωνική ένταξη μένει μόνο η κατήχηση και οι «κατά φαντασία ειδικότητες» (Β. Bernstein) για κατάρτιση, κυρίως των νέων (ΙΕΚ, μεταπτυχιακά κ.λπ.), καθώς θεωρείται πως το πρόβλημα βρίσκεται στην πλευρά της προσφοράς (εργατικής δύναμης) και όχι στην πλευρά της ζήτησης. Ωστόσο δουλειές δεν υπάρχουν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, παρόλο που η χώρα διαθέτει ένα πολυειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Συνεπώς το πρόβλημα βρίσκεται στην πλευρά της ζήτησης. Σε αυτό αποσκοπούν στις μέρες μας τα προγράμματα «δια βίου μάθησης» και τα σεμινάρια αυτοπαρουσίασης όπου ο εργαζόμενος καλείται να σκηνοθετήσει τον εαυτό του και να μετατραπεί σε επιχειρηματία της εργατικής του δύναμης (βλ. «θεωρία του ανθρωπίνου κεφαλαίου»). Στην εμπέδωση μιας νέας εργασιακής ηθικής αποβλέπουν επίσης και τα «προγράμματα κοινωφελούς εργασίας». Εδώ το ζητούμενο δεν είναι η εργασία και η αποκατάστασή των ατόμων ως παραγωγών, αποκατάσταση που προσκρούει στην ίδια την καπιταλιστική οργάνωση της εργασίας, αλλά η αποκατάσταση των εργαζομένων ως προσώπων δια μέσου πατερναλιστικών (πελατειακών) πρακτικών. Στο συγκεκριμένο κοινωνικο-πολιτικό πλαίσιο η εργασία έχει εκπέσει σε απασχόληση (ευκαιριακή) πουπλήρως έχει εξατομικευτεί. Σημαντικό στοιχείο των κατ’ επίφαση «καλών πρακτικών»για την απασχόληση και την ανεργία είναι ο διεμβολισμός μιας πρότερης εργασιακής βιογραφίας και εμπειρίας ζωής των ατόμων και η παραμονή τους στη λογική της αγοράς. Κατ’ αυτόν τρόπο διαμορφώνεται ένα μοντέλο ευέλικτου εργαζομένου χωρίς δικαιώματα αλλά ιδιωτικοποιείται κιόλας ο κοινωνικός δεσμός, καθώς η «προώθηση» γίνεται μέσω των ΜΚΟ. Σε ένα άλλο επίπεδο η κατανόηση της εργασίας ως μέσου αυτοπραγμάτωσης και ατομικής ενδυνάμωσης, – το άτομο ως «επιχειρηματίας του εαυτού του» (self-development/self-management) – αποκόβει τα άτομα από την εργασιακή συλλογικότητα, ιδιωτικοποιώντας μια σχέση στην οποία τα άτομα εμπλέκονται ως παραγωγοί. Στη νέα εργασιακή ηθική το άτομο εμφανίζεται «σαν αφεντικό του εαυτού του» με την εργασία να έχει απελευθερωθεί από τις εργαλειακές-βιοποριστικές πλευρές της (βλ. P. duGay). Με ανάγλυφο τρόπο αυτό το εργασιακό ήθος και αυτές οι εργασιακές σχέσεις αποτυπώνονται στον εργαζόμενο («αυτοαπασχολούμενο»), στον «εργαζόμενο με μπλοκάκι» του ΤΕΒΕ.

Μολαταύτα στην αστική-καπιταλιστική πραγματικότητα ατομική «αξιοπρέπεια» μπορούν να έχουν όσοι/όσες διαθέτουν κύρος (απόρροια της κοινωνικής θέσης ή, της εργασιακής κατάστασης), ιδιοκτησία και πόρους (οικονομικούς και συμβολικούς) ή, αποζητούν εξαιτίας αυτών αναγνώριση και θετική διάκριση. Και αυτό παρόλο που όλες οι μορφές εργασίας (ως μέρος του συλλογικού εργάτη), ανεξάρτητα από το περιεχόμενο και την μορφή τους είναι εξίσου αναγκαίες για την διατήρηση και την αναπαραγωγή της κοινωνίας. Εν πρώτοις, λοιπόν, οι έννοιες της αξιοπρέπειας και της αναγνώρισης φαίνεται να αφορούν τα (μεσο)αστικά στρώματα. Σε ένα βαθμό αυτό αφορά και τα παραδοσιακά μικροαστικά στρώματα (αυτοαπασχολούμενοι, βιοτέχνες, έμποροι κ.ά.) που έχουν μικρή ιδιοκτησία και αποδέχονται τις αξιακούς κώδικες της αστικής κοινωνίας. Αντίθετα η εργασία των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων ως εξαρτημένη και εκτελεστική (χειρωνακτική) απαξιώνεται και υποβαθμίζεται κοινωνικά ώστε να νομιμοποιείται η υποπληρωμή της. Εδώ δεν υπάρχει επομένως ούτε η ανάγκη αλλά ούτε η επιθυμία για επίδειξη και αναγνώριση. Τι να επιδείξει κανείς; Το σπίτι «με εφτά νομά σε ένα δωμά»; «Τα μουτζουρωμένα χέρια»; Την υπακοή στον εργοδότη; Τις ενδεείς συνθήκες ζωής; Ούτε πάλι οι τρόποι ζωής τους (κατοικείν, αισθητικές προτιμήσεις, καταναλωτικές συνήθειες κ.λπ.) διακρίνονται για την ιδιαιτερότητά τους (exclusivity) ώστε να συγκροτούν, όπως το θέτει ο M. Weber, διακριτή κοινωνική τάξη.Αντίθετα τα αστικά και μεσαία στρώματα μπορούν να επιδείξουν την αναβαθμισμένη (σχεδιαστική/διευθυντική) εργασία τους που σε μεγάλο βαθμό ελέγχει την εργασία άλλων, την εργασιακή τους αυτονομία, την απλοχωριά του σπιτιού που τους επιτρέπει να αναπτύξουν μια ιδιωτικότητα και να επικοινωνήσουν διαλογικά με τον εαυτό τους. Να γιατί αυτά τα στρώματα αποδίδουν τόση σημασία στην αυτονομίακαι στην αυτοπραγμάτωση. Σε τελική ανάλυση η κοινωνική αναγνώριση με τις υλικές και συμβολικές αμοιβές που τη συνοδεύουν, επιβεβαιώνει και νομιμοποιεί αυτά τα στρώματα, πόσο μάλλον όταν αυτά αποσπούν από το κοινωνικό πλεόνασμα, -και εξαιτίας του ελεγκτικού χαρακτήρα της εργασίας τους-αρκετά παραπάνω από το κόστος της βιολογικής και κοινωνικής αναπαραγωγής της εργατικής τους δύναμης.

Η αντίληψη της κοινωνίας ως ηθικής κοινότητας πάει σύμφωνα με τον E.P.Thompson (The Making of English Working Class) πίσω στην περίοδο της Moral Economy (δίκαιοι μισθοί/δίκαιες τιμές κ.λπ.). Τα ηθικά-εθιμικά στοιχεία της Moral Economy διαπερνούν σύμφωνα με τον ίδιο το αξιακό σύστημα της αγγλικής εργατικής τάξης στη διαδικασία συγκρότησής της (18^ος-19^ος αιώνας) και προσδιορίζουν σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική της δράση. Τόσο η προσέγγιση του E.P.Thompson όσο και άλλων (F. Fanon, P. Freire) που έχουν ως μονάδα ανάλυσης τον (δι)υποκειμενικό κόσμο και τις συνειδησιακές του στρώσεις («βουβή εμπειρία», «κουλτούρα της σιωπής» «βίωμα της καταπίεσης» κ.λπ.) και μπορεί να τις εντάξει κανείς στη φαινομενολογία ή, στον ουμανιστικό υπαρξισμό, υποτιμούν σε ένα βαθμό τη δομή, -στην περίπτωση της αγγλικής εργατικής τάξης τη μισθωτή εργασία-, που επενέργησε πάνω στη διϋποκειμενικότητα και στην κοινωνική συνείδηση και τις διαμόρφωσε. Ως γνωστόν η φαινομενολογία διατείνεται πως αφού τεθεί σε παρένθεση η ορθολογική (επιστημονική) σκέψη που αποικιοποιεί τους βιωμένους κόσμουςμπορούμε να ακουμπήσουμε την καθαρή συνείδηση. Κατ’ αυτό τον τρόπο μπορεί να επέλθει η αποπραγμοποίηση (δηλαδή η αποτίναξη εκείνων των στάσεων που εκλαμβάνονται ως «φυσικές»).

Εντούτοις η αποπραγμοποίηση της συνείδησης χωρίς αποπραγμοποίηση (αποδόμηση) της ίδιας της πραγματικότητας δεν κάνει νόημα, πόσο μάλλον όταν η πραγματικότητα στην φαινομενολογία συνέχεται από νοήματα και «κατασκευάζεται» μέσα από τις ερμηνείες των ίδιων των υποκειμένων («ιθαγενείς κατηγορίες»). Στο συγκεκριμένο Παράδειγμα δεν τίθεται καν ζήτημα αν τα άτομα βρίσκονται σε πλάνη (ιδεολογία) ή αν αυτά είναι εκτεθειμένα σε αλλότρια ως προς την συνείδησή τους συμφέροντα (ταξικά, αγοραία). Κατά τον ίδιο τρόπο η αποπραγμοποίηση της συνείδησης και η απόκτηση μια κριτικής σκέψης που υπόσχεται η «κριτική παιδαγωγική», παραχωρώντας στο σχολικό θεσμό και στους παιδαγωγούς «πρωτοποριακό» ρόλο, -όπως και ο πραγματισμός του J. Dewey- υπονοεί επίσης ότι η κοινωνία μπορεί να αλλάξει αν αλλάξει η κοινωνική συνείδηση. Εδώ όμως σε κοινωνικό υποκείμενο δεν αναδεικνύονται οι παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου, δηλαδή η εργατική τάξη, αλλά οι «καταπιεσμένοι», «οι καταφρονημένοι», «οι αγανακτισμένοι» κ.ο.κ. Ωστόσο η καταπίεση δεν είναι το ίδιο πράγμα με την εκμετάλλευση. Ενώ στην εκμετάλλευση υπάρχει ενσωματωμένη καταπίεση στην καταπίεση δεν υπάρχει οπωσδήποτε εκμετάλλευση. Όπως το θέτει ο αμερικανός κοινωνιολόγος E. OWright: οι γονείς μπορεί να καταπιέζουν τα παιδιά, ωστόσο δεν τα εκμεταλλεύονται. Το ίδιο συμβαίνει και με την έμφυλη καταπίεση.

Είναι προφανές πως όταν το κοινωνικό ζήτημα τίθεται με όρους εξουσίας (καταπιεστές/καταπιεζόμενοι) τα κοινωνικά υποκείμενα θα αναζητηθούν στη σφαίρα της εξουσίας (M. Weber, M. Foucault κ.ά.). Με αυτή την έννοια θα αρκούσε η κατάληψη της πολιτικής εξουσίας για να αρθεί η καταπίεση και να αποκατασταθεί η αδικία. Εφόσον πάλι το ζήτημα τεθεί με όρους κύρους («καταφρονημένοι») η αναγνώριση της ιδιότητας του πολίτη, θα έπρεπε επίσης να άρει την αντίθεση και να αποκαθιστά την αξιοπρέπεια. Εφόσον πάλι το ζήτημα τεθεί με ηθικούς όρους (τίμιοι/διεφθαρμένοι, «αγανακτισμένοι») η αντικατάσταση των πρώτων από τους δεύτερους θα αρκούσε, όπως διατείνεται η θεωρία των ελιτ, που ενστερνίζεται επίσης η Χρυσή Αυγή (αριστοκρατία του έθνους και της φυλής), για να αντιμετωπιστεί η διαφθορά και να αποκατασταθεί η τίμια διαχείριση. Εντούτοις κοινή είναι η διαπίστωση ότι οι οποιεσδήποτε αλλαγές στα διάφορα πεδία αδυνατούν να άρουν τις αιτίες αυτών των αντιθέσεων. Επομένως οι άνισες θέσεις, οι ασύμμετρες σχέσεις, εφόσον δεχτούμε μια κοινωνική διαστρωμάτωση δύναμης, κύρους, ηθικής κ.ο.κ., είναι παράγωγες της ταξικής συνθήκης. Αυτή είναι εν τέλει που διαπερνώντας όλα τα επίπεδα του εποικοδομήματος παράγει δευτερογενείς αντιθέσεις που απολήγουν σε ασύμμετρες σχέσεις και στις πολλαπλές καταπιέσεις. Εκ των πραγμάτων λοιπόν μόνο τα υποκείμενα που δομούνται στη σφαίρα παραγωγής και απόσπασης του κοινωνικού πλούτου, δύνανται, θέτοντας το ζήτημα της εκμετάλλευσης, να θέσουν επίσης το ζήτημακατάργησης των επιμέρους καταπιέσεων. Βαθμίδες εξουσίας και κύρους, κατηγορίες ηθικής κ.λπ. αδυνατούν να εξηγήσουν την πολλαπλότητα των καταπιέσεων (εξουσιαστικών, ηθικών, έμφυλων κ.ά.), καθώς δεν διαθέτουν τους θεωρητικούς (μεθοδολογικούς) συνειρμούς που ενυπάρχουν στην αναλυτική κατηγορία της κοινωνικής τάξης (η τάξη ως μορφή ενσωματωμένης εκμετάλλευσης) (G. Ε.Μ deSteCroix). Μόνο εφόσον το κοινωνικό ζήτημα τεθεί με όρους εκμετάλλευσης και όχι με όρους μιας «ταυτοχρονίαςκαταπιέσεων», -με την κάθε μία από αυτές να εντοπίζεται σε μια διαφορετική μορφή κυριαρχίας (δύναμης, ηθικής, φυλής, φύλου κ.λπ.)-μπορούν να προσδιοριστούν οι αιτίες των φαινομένων και να ιεραρχηθούν προτεραιότητες ώστε να η ανάλυσή μας να αποφύγει το τυχαίο και το αυθαίρετο.

*Καθηγητής Κοινωνιολογίας/Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Πηγή: Ατέχνως

Κεφάλαιο και ηρωισμός

Πάουερ Ρέιντζερς ένα πράμα. Ο ήρωας είναι μια από τις βασικές έννοιες της αμερικάνικης κουλτούρας.

Δεν είναι απλά ένας συν τοις άλλοις όρος της κοινωνικής πραγματικότητας αλλά η ουσία που διαμορφώνει τον δυτικό μικροαστισμό που πηγάζει από την ιμπεριαλιστική ιστορία του κράτους.

Ο καπιταλισμός χρειάζεται τους ήρωες που μπορούν να πετάνε. Το κεφάλαιο είναι το ηρωικό γεφύρι που τους κάνει να μπορούν να παίρνουν φόρα.

Το ηρωικό κεφάλαιο είναι ο δυτικός υπαρξισμός μιας ρεαλιστικής μεταφυσικής.

Μήτσος Γαννακούρας ή Πέρδικας

Μια θρυλική μορφή του αντιστασιακού αγώνα, του ΕΛΑΣ και του δεύτερου αντάρτικου, ήταν αυτή του Μήτσου Γαννακούρα, ή Πέρδικα, από το χωριό Βάγκου της Αρκαδίας.
Στο δεύτερο αντάρτικο είχε μεγάλη δράση, επέδειξε ηγετικές ικανότητες και η φήμη του εξαπλώθηκε παντού. Ο Πέρδικας οπως και ο Άρης αρνήθηκαν να παραδώσουν το όπλα τους και συνέχισαν τον αγώνα.

Στις 16-8-1949, έπεσε μετά από προδοσία σε ενέδρα των κυβερνητικών στο Ραπούνι του Μαινάλου, πληγώθηκε και αυτοκτόνησε. Την επόμενη το πτώμα του μεταφέρθηκε στην Τρίπολη και εκτέθηκε σε δημόσια θέα στην πλατεία του Άρεως.
Για εκείνη την αποτρόπαια σκηνή, χαρακτηριστική είναι η προσωπική μαρτυρία του Σταμάτη Μακρή, εκπαιδευτικού από τη Μυγδαλιά Γορτυνίας, που μικρό παιδί τότε, βρέθηκε στην πλατεία:

“Περιμέναμε το νεκρό Πέρδικα. Κόσμος πολύς είχε παραταχθεί στους δρόμους και είχε πλημμυρίσει την πλατεία του Άρεως. Τον φέρανε και τον στήσανε στην πρώτη γωνία της πλατείας (νοτιοδυτική), μπροστά από τον κινηματογράφο Έσπερο, δεμένο σε μια πόρτα. Εγώ που τον ήξερα γίγαντα, όταν τον είδα σκιάχτρο δεν τον γνώρισα. Θέλεις γιατί είχε αλλάξει, θέλεις γιατί δεν ήθελα να το πιστέψω, ψιθύρισα: “Τι λέτε ρε; Δεν είναι ο Πέρδικας αυτός!…” Κάποιος από το πλήθος έσκυψε και μου είπε χαμηλόφωνα: “Μην το ξαναπεις αυτό μικρέ μου…”. Σίγουρα ήθελε να με προφυλάξει….”.

 

Η φωτογραφία του μνημείου από το προσκύνημά μου (της Μαρίας Σωκράτους) τον περσινό Αύγουστο τέτοιες μέρες, στον τόπο όπου έπεσε ο Πέρδικας στα βουνά του Μαιναλού…τιμη και δοξα!!

Από πόστ στο Facebook της συντρόφισσας Μαρίας Σωκράτους

Το παράδειγμα της Ελλάδας να γίνει μάθημα για το ταξικό κίνημα στην Κύπρο

Ανώμαλη προσγείωση ο τελευταίος μήνας ειδικά για τους φίλους Κύπριους που χάρηκαν ίσως και μέσα στον ανορθολογισμό της στιγμής με την δυναμική που φαινόταν να απόπνεε η επιλογή ΣΥΡΙΖΑ. Η “πρώτη φορά αριστερά”, η αριστερά που έμαθε στην Financial Times τη λέξη “κωλοτούμπα”, πάτησε και εκμεταλλεύτηκε το ένστικτο πολλών ανθρώπων για ένα καλύτερο μέλλον, χωρίς ουσιαστική αλλαγή. Η αριστερά που πούλησε αριστεροσύνη σε όλο το κόσμο, αλλά ψήφισε το χειρότερο μνημόνιο από όλα, με τους χειρότερους συσχετισμούς δυνάμεων.

Δεν είναι λίγες οι αντιγραφές στα λεγόμενα που βλέπουμε και εδώ νομιζόμενοι κάποιοι πως θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τυχόν δυναμικές. Έκλειναν τα αυτιά τους στους κομμουνιστές και το ταξικό κίνημα που προειδοποιούσαν, κατηγορώντας τους ως σεκταριστές.  Τελικά είναι οι μόνοι που έμειναν στο δρόμο και εντείνουν τις προσπάθειες τους για να μην περάσουν τα μέτρα μέσα στους χώρους δουλειάς. Το λέμε διότι η κατάσταση στην Ελλάδα επηρεάζει άμεσα την Κύπρο. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει συστηματική προσπάθεια, η απογοήτευση που έχει αναπτυχθεί να μην πάρει το λαό από κάτω. Εναλλακτική υπάρχει, απλώς δεν μπορεί να είναι εντός του καπιταλιστικού συστήματος.

Η χθεσινή μέρα, με τις ατέλιωτες προσωπικές επιθέσεις και κατινιές μεταξύ ΣΥΡΙΖΑίων βουλευτών και τα τερτίπια της προέδρου της Βουλής για τους όρους διεξαγωγής της συζήτησης και ψηφοφορίας, δείχνουν πως μεταξύ άλλων δεν έχουν αντιληφθεί που βρίσκεται η πλειοψηφία του λαού, λες και αν καθυστερήσει μια ώρα δεν θα ψηφιστεί το νομοσχέδιο. Ένα πραγματικά ξεκατίνιασμα και μέσα στη βουλή και διαμέσου των ΜΜΕ, προσωπικών αλληλοκατηγοριών που σίγουρα αποτελεί νέο επίπεδο. Ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που πριν 6 μήνες δήθεν θα ένωνε την κοινωνία, είναι σήμερα ένα ξέφραγο αμπέλι σκορπώντας την απογοήτευση και την παράλυση σε κόσμο που το πίστεψε, με τους μεν να κατηγορούν τους δε για προδοσία και τους άλλους για αποστάτες. Άγριο παρασκήνιο και ο καθένας με την ατομάρα του να σκέφτεται τις επόμενες του κινήσεις, κανείς από όλους αυτούς τους θιγμένους χωρίς την τσίπα να σηκωθεί και να πάει σπίτι του ή έστω να απολογηθεί που συνέβαλε σε αυτή την κατάντια.

Ο Λαφαζάνης και η αριστερή πλατφόρμα, μη αποδεχόμενοι τις ευθύνες που τους αναλογούν και αφού στήριξαν και συνέβαλαν μέχρι και την υπογραφή τον ΣΥΡΙΖΑ, ετοιμάζονται για νέο κίνημα/κόμμα/σχηματισμό ανάχωμα του κόσμου προς ριζοσπαστικοποίηση και το ταξικό κίνημα, δήθεν για υπεράσπιση του κόσμου του “όχι”. Δεν είναι τυχαίο που θέλουν να υπερασπιστούν το “όχι” διότι το γεγονός αυτό ήταν από μόνο του μια μαύρη τρύπα που χωρούσε ότι νόημα ήθελε ο καθένας κάτι που είχαμε επισημάνει και σε προηγούμενες αναρτήσεις. Ο νέος σχηματισμός εκτός απροόπτου έρχεται εντός ολίγου διαστήματος, με μια ρητορεία αλά ΣΥΡΙΖΑ πριν από τις εκλογές και με παντιέρα την έξοδο από το νόμισμα και γύρισμα στην δραχμή χωρίς να κάνουν λόγο ούτε για αλλαγή παραγωγικών σχέσεων αλλά ούτε και για έξοδο της Ελλάδας από Ε.Ε και ΝΑΤΟ. Η πρόταση τους ουσιαστικά προσπαθεί να αφουγκραστεί συγκεκριμένα επειχηρηματικά συμφέροντα που θεωρούν προυπόθεση ανταγωνιστικότητας την υποτίμιση του νομίσματος. Όσοι γνωρίζουν το ποιοι είναι αυτοί οι κύριοι και κυρίες, το τι στήριξαν στο παρελθόν και ποιες οι θέσεις τους δεν θα πρέπει να εκπλήττονται.

Την ίδια ώρα, το ΠΑΜΕ ήταν το μοναδικό οργανωμένο σύνολο έξω από την βουλή. Χωρίς αισθητικές παρεμβάσεις, εκεί, ωμά, στον ταξικό αγώνα. Ήταν η μόνη δύναμη που έσωσε την αξιοπρέπεια του Ελληνικού λαού, η μοναδική δύναμη που μπορεί να δώσει πραγματική ελπίδα.

Ρωτούσαν κάποιοι φίλοι και σύντροφοι που ξεγελάστηκαν από την προοπτική ΣΥΡΙΖΑ:

Μα καλά το ΚΚΕ είναι απλά ευτυχισμένο σήμερα διότι βγήκε σωστό στις προβλέψεις του;

Κάνουν μεγάλο λάθος. Οι κομμουνιστές δεν είναι ναρκισσιστές ούτε χαιρέκακοι, ούτε βλέπουν την κίνηση της ιστορίας υπό το βλέμμα της προσωπικής ίντρικας και του οπαδισμού, ντρέπονται για λογαριασμό αυτών που δεν ντρέπονται με όλα αυτά που γίνονται στην Ελλάδα. Είδαμε έμπρακτα αυτό που έλεγε το ταξικό κίνημα στην Ελλάδα πως η πάλη πρέπει να έχει αντι-καπιταλιστικό, αντι-ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα (με κατάφαση τον Σοσιαλισμό) και πως ο διαχωρισμός “μνημόνιο-αντιμνημόνιο” “ευρώ-δραχμή” είναι ψεύτικοι, οδηγούν σε αποπροσανατολισμό και καθυστερούν τον κόσμο της εργασίας να οργανωθεί ουσιαστικά. Ένα τέτοιο ταξικό κίνημα χρειάζεται, έμπειρο, μελετημένο και μετρημένο στις κουβέντες, που δεν παρασύρεται από αυθορμητισμούς, που συνδέει τα άμεσα προβλήματα με τον τελικό στόχο, είναι σίγουρο ότι το ταξικό κίνημα της Κύπρου έχει πολλά να μάθει από το αντίστοιχο της Ελλάδας.

Το ταξικό μας κίνημα πρέπει να μάθει να βλέπει πέρα από την επιφάνεια (μνημόνια), να μελετήσει την ιστορία για να μπορεί να προβλέψει και να διεξάγει ανυποχώρητους ταξικούς αγώνες στο μέλλον. Ας τα θυμούνται αυτά οι φίλοι/ες και σύντροφοι/ισσες Κύπριοι/ιες και ας γίνει μάθημα για την δική μας Αριστερά το που μπορεί να φτάσει η λογική του μικρότερου κακού, η δήθεν ενωτική αοριστολογία για διαταξική συνεργασία, η επίκληση στα άτομα και οι δεσμεύσεις για εναλλακτική καπιταλιστική διαχείριση εντός Ε.Ε και ΝΑΤΟ…και έπεται συνέχεια.

Πηγή: Αγκάρρα

Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία

Η ακαδημαϊκή φιλοδοξία του κρεβατωμένου μυξιάρικου που έμαθε στα εργαστήρια ότι η ταξική πάλη έγινε από συναισθηματικούς οργασμούς, η μικροαστική θρησκευτική χαλαρότητα μιας δύναμης που υποτίθεται αυξάνεται όταν δεν σκοτώνεται αλλά και η επαναστατική γυμναστική του ανοιχτόμυαλου ειδήμονα χιπστερά που κάνει μπαντιέρα την αποδοχή του διαφορετικού σαν να ο ίδιος να έχει πρόσβαση στην κατηγορική προσταγή βάζουν τους δικούς τους μύθους μπροστά στους βρώμικους άθεους προλετάριους επαναλαμβάνοντας στα κέντρα δημιουργικής εγγραφής ότι δεν υπάρχει πλέον εργατική τάξη.

Να σβήσουν θέλουν με ένα πρέπει τα λερωμένα πρόσωπα των εργατών, διαφορετικά τα κάνουν τέχνη ή αλλιώς μεταμοντέρνα παράκρουση. Για να μην γίνουν σαν δαύτους πίνουν τις κατάλληλες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία από μπρος και από πίσω. Η υγεία τους έγινε η μεταφυσική μιας ζωής θανάτου. Δεν υπάρχει ο θάνατος στον δυτικό ανοργασμικό μικροαστικό σας κόσμο παρά μόνο υπάρχει ο φόβος της αιωνιότητας όσο ζει κανείς. Η ζωτική ορμή, το πάθος και το ένστικτο της απόλαυσης έγιναν βιταμινούχα επιχειρήματα σφραγισμένα αεροστεγώς. Η λογική, η σκέψη και η διαλεκτική έγιναν απαρχαιωμένα αγάλματα που η χρησιμότητά τους δεν αποδίδει στον μικροαστό την θαυματοποιητική του ανάγκη να αλλάξει με μιας όχι μόνο την κοινωνία αλλά ακόμα και την κοσμική αρμονία.

Η μικροαστική αντίσταση βρίσκει την ουσία της και ξεκινά από μια φοβική κουλτούρα που ο θάνατος είναι γι’ αυτήν η ελπίδα και η νίκη μιας αγωνιστικής καρικατούρας.

Καλή ακρόαση!

Οι διακοπές είναι δικαιώμα που κερδήθηκε και το χάνουμε… που το χάσανε κάποιοι και άλλοι που δεν το είχανε ποτέ.